1.000 trận đấu là một di sản ấn tượng nhưng Iniesta vẫn nhớ nhất trận đấu ra mắt. Đó là sự khởi đầu vào tháng 10/2002 tại Bruges để rồi theo sau đó là vô số những trận chung kết vinh quang. Anh đã giành được tất cả 31 danh hiệu, 10 chức vô địch, 7 Cúp Nhà Vua, 4 Champions League, 2 chức vô địch EURO và 1 cúp vàng World Cup. Thời gian trôi, mọi thứ thay đổi nhưng Iniesta vẫn còn đó. Trong anh có Barca, Vissel Kobe, Emirates Club và ĐT Tây Ban Nha. 22 năm trôi qua, Iniesta đã du hành với ESPN về quá khứ, xem lại sự nghiệp và hướng tới các mục tiêu mới.
- ESPN: Việc anh vẫn đang thi đấu và xa nhà có nói lên anh là một người yêu bóng đá nhưng không muốn giải nghệ không?
+ Iniesta: Chỉ cần nhắc tới con số thôi cũng khiến tôi cảm thấy xúc động. Nó có vẻ bình thường nhưng không phải vậy. Trong giai đoạn cuối sự nghiệp này, việc chơi bóng vẫn tạo động lực cho tôi. Tôi vẫn có cảm giác đó khi tập luyện và thi đấu. Ngoài ra, còn có một cái nhìn rộng hơn, đó là về bước đi tiếp theo. Tôi đang học hỏi mọi thứ, tích lũy kinh nghiệm, sống trong những hoàn cảnh mới, chuẩn bị cho những gì sắp xảy ra.
- Bước tiếp theo có phải là bước anh muốn nghỉ ngơi không? Liệu ý tưởng không thi đấu nữa sau ngần ấy năm và phải làm việc khác có gây ra cảm giác chóng mặt không?
+ Sẽ là dối trá nếu tôi nói không. Tôi không chắc từ này có phải là "chóng mặt" hay không nhưng sự thật là thế. Khi tôi rời Barca để đến Nhật Bản, đó là một sự thay đổi nhưng tôi biết mình vẫn sẽ chơi bóng. Khi tôi rời Nhật Bản đến đây, tôi biết mình vẫn sẽ thi đấu.
Bước tiếp theo, tôi sẽ không làm vậy nếu có cảm giác chóng mặt nhưng đó không phải là điều khiến tôi sợ hãi. Có những ngày ta mệt mỏi. Không phải vì tập luyện và thi đấu, mà là vì mọi thứ khác, vì hoàn cảnh mà chúng ta đang trải qua, thậm chí phải chăm sóc bản thân nhiều hơn những gì từng làm trước đây.
Ta bị va chạm nhẹ và nghĩ, chết tiệt, tại sao mình phải trải qua tất cả những điều này như chấn thương rồi phục hồi… Có nhiều ngày tôi nghĩ vậy, nhưng tôi nghĩ đó là chuyện bình thường và cố gắng hợp lý hóa nó. Tôi bắt đầu hình dung đến việc kết thúc, cho dù đó là mùa hè này, tháng 12, năm sau...
- Khi anh đang chuẩn bị cho trận đấu, cảm giác này có còn giống như trước đây ở Barca không?
+ Không. Không, không phải vậy. Bởi vì về mặt thể thao, giai đoạn cuối này rất kịch tính: tình huống mà đội gặp phải, những gì tôi đã tìm thấy ở đây. Vì vậy, đối với tôi, đó phải là một quá trình học hỏi. Nếu tôi nghĩ về nó theo khía cạnh thể thao thuần túy, đội bóng mà chúng tôi có - chúng tôi xếp cuối bảng - tôi sẽ dừng lại.
Nhưng còn có những yếu tố khác: không ngừng học hỏi, động lực để thay đổi điều đó, nỗ lực để CLB trở nên chuyên nghiệp hơn, giúp CLB phát triển. Nếu anh hỏi tôi có thích nó không? Tôi sẽ nói không. Tôi có hy vọng và động lực để thay đổi điều đó nhưng tôi không thích vì chúng tôi không giành chiến thắng.
Dẫu sao tôi vẫn có mục tiêu là cố gắng làm việc, giúp đỡ đồng đội, giúp đỡ CLB và học hỏi điều gì đó khác biệt để những trải nghiệm có thể giúp ích cho mình theo cách nào đó trong tương lai.
- Anh nói “những gì tôi tìm thấy ở đây”. Điều đó nghĩa là gì? Emirates Club đang xếp cuối bảng, chỉ thắng 1 trong 14 trận. Trải nghiệm không tốt lắm sao? Giải đấu không như anh mong đợi? HLV mới Walter Zenga không như anh mong đợi?
+ Zenga đang làm mọi thứ để cố gắng thay đổi điều này. Trong những khó khăn, ý tưởng đạt được những gì chúng tôi đặt ra khi đến đây vẫn khiến tôi thỏa mãn: cố gắng thay đổi CLB, cải thiện để có thể tiến lên và tìm thấy sự ổn định không chỉ cho mùa giải này mà còn trong tương lai.
Tất nhiên giải đấu này không thể so sánh với các giải đấu khác. Nó cần thay đổi, cần cải thiện và đó là vai trò của tôi. Tôi muốn tập trung vào những gì tôi có thể làm. Mọi thứ khó khăn hơn chúng tôi tưởng tượng khi mới đến.
- Có những khoảnh khắc hiển nhiên: chung kết Champions League, trận bán kết ở Stamford Bridge năm 2009, chung kết World Cup 2010... ngoài những lựa chọn hiển nhiên đó, khi nhìn lại 1.000 trận đấu, anh sẽ chọn ra điều gì?
+ Có rất nhiều. Chẳng hạn, tôi sẽ nghĩ ngay đến trận Barca - Sevilla mà chúng tôi đã thắng ở Camp Nou, khi tôi ghi bàn đầu tiên và chúng tôi đã chơi một trận đấu ngoạn mục. Trận chung kết Cúp Nhà Vua cuối cùng với Sevilla cũng vậy. Tôi nhớ nó vì đó là danh hiệu cuối cùng của tôi cùng Barca. Ngày hôm đó tôi có cảm giác như mình đang bay trên mặt cỏ. Đó là một trong những trận đấu hay nhất tôi nhớ ở Barca.
Tiếp theo là trận thắng 4-0 tại Bernabeu 2015, khi con trai thứ hai Paulo Andrea chào đời. Giai đoạn cuối cùng dưới thời Frank Rijkaard không hay lắm nhưng tôi vẫn nhớ nó một cách trìu mến. Tôi nhớ Old Trafford (chiến thắng 1-0 của ĐT Tây Ban Nha trước ĐT Anh vào tháng 2/2007), với bàn thắng đầu tiên của tôi cho ĐTQG.
Thời điểm ấy chúng tôi gặp khó khăn và hãy xem mọi thứ đã thay đổi như thế nào. Đó là bước ngoặt. Từ đó, chúng tôi không thua. Và có những quả phạt đền ở trận gặp ĐT Italia tại EURO 2008, mọi chuyện đã thay đổi.
- Điều gì khiến anh tiếp tục rời xa Camp Nou? Có phần nào trong anh muốn cả sự nghiệp thi đấu cho một CLB không?
+ Trong cuộc sống, chúng ta có thể tưởng tượng, mong muốn, khao khát những điều nhất định. Tôi luôn nghĩ mình có thể chơi ở Barca đến năm 40 tuổi rồi giải nghệ. Nhưng cuộc sống đặt ta vào những hoàn cảnh phải đưa ra quyết định. Tôi rời Barca ở tuổi 34 vì tôi cảm thấy rằng mình không còn có thể đóng góp như mong muốn ở CLB mà tôi muốn giải nghệ.
Vì vậy, vì tôi muốn tiếp tục thi đấu nên cuối cùng phải đưa ra quyết định đến Nhật Bản. Ở đây, điều đó thật tuyệt vời. Nếu mọi thứ dễ dàng hơn, nếu tôi muốn nghỉ hưu vào năm ngoái thì tôi đã làm như vậy ở Nhật Bản. Vấn đề là có một tình huống là tôi muốn tiếp tục thi đấu nên tôi phải quyết định đi đâu đó.
- Anh nghĩ sao về Albacete? Anh là dân xứ đó, đã đầu tư vào CLB, đã giúp giải cứu họ, nhưng chưa bao giờ thực sự chơi bóng cho họ.
+ Nếu anh hỏi tôi về Albacete như một nơi để kết thúc sự nghiệp, trang cuối cùng, tôi chắc chắn sẽ ở đó. Nhưng đó là vấn đề hoàn cảnh. Tôi sẽ không đến Albacete để dưỡng già. Albacete đá ở giải hạng Nhì cực kỳ khắc nghiệt. Ở khía cạnh thể thao, tôi hiểu mình không đủ sức đáp ứng.
- Bước tiếp theo là gì? Anh sẽ trở thành HLV? Anh có nhìn người bạn Xavi của mình và nghĩ “Thôi, tôi không muốn khổ đau như Xavi đâu"?
+ Tất nhiên, hiện trạng của Xavi làm tôi không vui. Khi mọi việc không như ý muốn, khi tình hình nằm ngoài kiểm soát, mấy ai vui được. Tôi rất buồn bởi biết tại sao Xavi tuyên bố rời Barca vào cuối mùa này. Tôi hiểu rằng khi một người như Xavi đưa ra quyết định như thế thì đó là vì lợi ích của CLB.
Có lẽ nó có thể mang lại lợi ích cho họ từ nay đến cuối mùa giải. Hoàn toàn có thể hiểu được theo nghĩa đó. Tôi chưa phải là HLV và vẫn suy nghĩ như một cầu thủ. Với Xavi, sẽ có điều tốt và điều xấu, giống như bất kỳ công việc nào. Tôi không phải là người có quyền phân tích công việc của Xavi. Xavi đã làm được rất nhiều điều tích cực cho đội bóng.
- Anh có chứng chỉ HLV chưa?
+ Chưa, tôi vẫn chưa có.
- Anh có định lấy chứng chỉ không?
+ Vâng, tôi rất muốn. Tôi muốn đủ điều kiện làm HLV và giám đốc thể thao. Đó là những vị trí trong tâm trí tôi.
- Tại Barca?
+ Không sớm thế đâu. Vấn đề không phải là liệu tôi có muốn dẫn dắt Barca hay không. Tôi thậm chí còn chưa học nghiệp vụ huấn luyện, vậy nên ai biết được điều gì có thể xảy ra trong khoảng thời gian tới. Hiện tại, tôi muốn tận hưởng khoảng thời gian còn lại với tư cách là một cầu thủ cho dù ngắn ngủi.
- Anh nghĩ gì về Barca vào lúc này?
+ Bây giờ họ cũng gặp nhiều vấn đề. Thêm Raphinha mới dính chấn thương. Tuy nhiên, họ đã vượt qua Napoli để vào tứ kết Champions League. Tại La Liga, mọi thứ cũng chưa phải vô vọng. Chúng ta không thể quên rằng Barcelona đang dựa vào những cầu thủ trẻ tài năng. Điều đó không bình thường nhưng chúng ta phải thực sự đánh giá cao những gì họ đang làm.
- Anh đánh giá thế nào về Man City?
+ Chắc chắn đây là đội bóng mạnh nhất thế giới hiện tại. Pep Guardiola đang huấn luyện họ và hãy nhìn vào cách ông ấy làm việc và đội hình mà họ có. Hãy nhìn xem, rõ ràng là càng có nhiều nguyên liệu cơ bản thì chất lượng đầu ra càng tốt. Nhưng bất cứ ai biết Guardiola và từng làm việc với ông đều biết con người này rất khác biệt với những người còn lại.
- HLV Carlo Ancelotti của Real Madrid thì sao?
+ Tôi có thể nói rất ít về một HLV như Ancelotti: đó là người có thể rời Real Madrid, có thể quay trở lại và vẫn làm được những gì đã làm, với những cầu thủ mới, trong một bối cảnh mới. Ông ấy xứng đáng nhận được rất nhiều sự tôn trọng.
- Anh đã đề cập đến học viện của Barca và sự bùng nổ trên đội một. Anh đã đến với hệ thống và ra mắt khi còn rất trẻ nhưng quá trình của anh diễn ra chậm hơn. Anh không cần phải chơi mọi trận đấu ở tuổi 17, 18. Vậy anh sẽ khuyên Lamine Yamal, Gavi, Pedri, Pau Cubarsi điều gì?
+ Tình hình đòi hỏi điều đó. Lúc đó là thời của HLV Louis Van Gaal. Tôi ra sân và Joan Riquelme ngồi dự bị. Kết quả không tốt và các tuyển thủ học viện đã vào cuộc. Sự cần thiết thường là yếu tố quyết định tương lai của cầu thủ trẻ. Nếu bọn trẻ có tài năng thì tại sao không dùng?
Việc quản lý tình hình là một câu hỏi khác. Đôi khi được thi đấu quá nhiều lúc còn trẻ có thể dẫn tới kết quả tiêu cực không? Nhưng đó là những gì đã xảy ra. Bối cảnh hiện nay khác với thời của tôi. Sau đó, có những thời điểm khác khi đội đã có sự ổn định nhưng HLV vẫn quyết định cho cầu thủ ra sân.
Guardiola trao cơ hội cho Pedro và Sergio Busquets khi thời thế đã khác. Có 4, 5, 6 cầu thủ trẻ được chơi ở đội một là một tin vui. Song việc họ dẫn dắt đội là không bình thường, thay vào đó, họ nên đi cùng đội. Lionel Messi hay có thể là Lamine bây giờ là những trường hợp ngoại lệ, không phải bình thường.
- Điều này có làm anh sợ không? Ansu Fati và Pedri đã dính chấn thương nặng và Xavi nói về việc phải cẩn thận khi sử dụng họ?
+ Trong một năm như 2024, Pedri có thể đã chơi số trận kỷ lục: La Liga, EURO, Olympic… mọi thứ. Đó là về nhu cầu. Ronald Koeman đã sử dụng cậu ta khi còn dẫn dắt Barca vì ông coi cầu thủ này là nền tảng. EURO cũng vậy, Olympic cũng vậy. Cậu ta như một con hổ non muốn chinh phục thế giới. Vậy nên HLV đã đưa cậu ta vào sân.
Anh có thể hỏi liệu đó có phải là điều tốt hay không, liệu Pedri có nên bị loại hay không. Nhưng trong thể thao đỉnh cao, điều đó không dễ dàng như vậy. Nhìn từ bên ngoài có vẻ dễ dàng. “Đừng dùng thằng bé! Đừng cho nó đi Olympic! Chỉ cho nó chơi một nửa số trận tại EURO thôi!". Nhưng thực sự làm được điều đó rất khó.
- Nói về sự bùng nổ trẻ em, bàn thắng đó của anh ở Stamford Bridge được cho là nguyên nhân khiến tỷ lệ sinh ở Catalonia tăng lên. Không cần âm nhạc lãng mạn hay nến thơm? Chỉ cần 1 bàn thắng của Iniesta. Bây giờ có hàng trăm “đứa trẻ của Iniesta”...
+ Haha. Thật là một điều tốt khi đưa những người mới đến với thế giới, phải không? Đó luôn là tin tốt. Trên hết đó là niềm hạnh phúc nhất thời. Điều đó thật tuyệt và tôi đang nắm giữ những khoảnh khắc tốt đẹp. Anh biết đấy, vài năm sau, tôi đã gặp một số cháu trong số những đứa trẻ được sinh ra sau thời điểm đó. Tôi mừng cho chúng nhưng tôi cũng có đủ việc phải lo cho các con của mình rồi.
