Sức mạnh từ vị trí địa lý
Các CLB ở phía Bắc nước Anh đã giành nhiều chức VĐQG cũng như Champions League nhiều hơn các CLB ở miền Nam. Vì sao lại như thế? Câu trả lời cho vấn đề này không đơn giản và không chỉ có một nguyên nhân duy nhất. Để đi sâu vào vấn đề này, chúng ta cần có sự tham gia của các chuyên gia. Cần phải xem xét các yếu tố như lịch sử, nhân khẩu học và nền kinh tế…
Trong thời kỳ đầu, bóng đá thu được tiền là nhờ bán vé cho các khán giả tới sân. Và những người xem chính lại thuộc về tầng lớp lao động. Trong khi đó, phần lớn dân số thuộc tầng lớp lao động ở Anh đều sống ở các khu công nghiệp, chủ yếu ở miền Bắc nước Anh. Đó là lý do đầu tiên giúp cho môn bóng đá ở miền Bắc phát triển hơn so với miền Nam.
London chắc chắn là một trong những thành phố quan trọng nhất trên thế giới. Nhưng khi nói đến bóng đá, thủ đô nước Anh lại không quá nổi trội. Chỉ có 1 CLB ở London từng vô địch Champions League là Chelsea. Từ đầu thế kỷ này, chỉ có 2 CLB London vô địch Premier League là Chelsea và Arsenal.
Tony Collins, một nhà sử học xã hội người Anh chuyên về lịch sử thể thao, đã lý giải về hiện tượng này như sau: “Một trong những điều thú vị là mặc dù thực tế London là một thành phố lớn và ưu tú về mặt thể thao, nhưng các CLB bóng đá ở đây lại không có một bản sắc rõ ràng”.
Mùa giải 2022/23, có 17 đội bóng chuyên nghiệp ở London, trong khi ở Manchester chỉ có 6 đội và Liverpool chỉ có 2. Nếu 1 thành phố chỉ có một hoặc hai đội lớn thì không chỉ có nghĩa là có nhiều người theo dõi hơn mà còn nhận được nhiều sự chú ý hơn từ chính quyền địa phương, giới truyền thông địa phương cũng như các nhà đầu tư và doanh nghiệp địa phương. Từ đó, họ có thể có nhiều doanh thu hơn.
Cầu thủ miền Bắc xuất sắc hơn
Trong 10 cầu thủ khoác áo ĐT Anh nhiều nhất, 6 cầu thủ sinh ra ở miền Bắc và 4 người sinh ra ở miền Nam. Nhưng có một số trường hợp như David Beckham dù sinh ra tại London nhưng lại dành phần lớn sự nghiệp của mình tại MU, một CLB phía Bắc.
Vào năm 2020, Sky Sports đã làm một báo cáo về nơi sinh của tất cả các cầu thủ từng chơi cho ĐT Anh và phát hiện ra rằng, trong số 1.217 cầu thủ trong báo cáo, có 806 người sinh ra ở miền Bắc. Điều đó có nghĩa là 66% đại diện phía Bắc trong đội tuyển quốc gia, ở một quốc gia nơi dân số được chia thành 50/50 giữa miền Bắc và miền Nam.
Khi được hỏi về điều này, cựu cầu thủ Everton và hiện tại là huấn luyện viên U21 Anh Lee Carsley nói rằng “không có sự khác biệt rõ ràng giữa các học viện trẻ trên cả nước và cũng không có sự khác biệt giữa các cầu thủ, đó chỉ là vấn đề may mắn. Những cầu thủ giỏi đến từ miền Bắc và được chơi cho những câu lạc bộ lớn cũng ở miền Bắc”.
Tương lai sẽ ra sao?
Vấn đề đang được nhiều người quan tâm là tình trạng bóng đá miền Bắc phát triển hơn bóng đá miền Nam của nước Anh có còn tiếp diễn trong tương lai ?
Tony Collins cho biết: “Một trong những chuyển biến mới nhất là các CLB lớn đang dần tách rời ở một mức độ nào đó khỏi cộng đồng địa phương truyền thống của họ. Và các CLB đang hướng tới phạm vi toàn cầu. Bóng đá đang ngày càng trở thành một phần của ngành công nghiệp giải trí với độ phủ sóng ngày càng lớn. Chính vì thế, sẽ dần không còn sự chênh lệch giữa miền Nam và miền Bắc”.
Trong khi đó, David Goldbatt tin rằng, trong tương lai, sự thành công của các CLB sẽ phụ thuộc vào các chủ sở hữu. Ông nói: “Điều quan trọng là liệu bạn có thể biến mình thành một thương hiệu toàn cầu hay không. Đó là lý do tại sao MU mặc dù thi đấu rất tệ nhưng vẫn tiếp tục có rất nhiều tiền. Vì họ là một thương hiệu toàn cầu. Và Man City cũng đang bước trên con đường tương tự”.
Nhưng dù có sự thay đổi thì có lẽ tình trạng mất cân bằng sẽ còn tiếp diễn thêm một thời gian nữa. Nên nhớ là trong 10 năm qua, các đội bóng miền Bắc mới chỉ 2 lần không thể vô địch. Vì vậy, có lẽ tương lai gần sẽ không có nhiều thay đổi. Khi được hỏi các nhà vô địch có thể đến từ đâu, Goldblatt trả lời hoàn toàn tự tin: “Chắc chắn không phải từ miền nam nước Anh”.
Cơ duyên từ truyền hình
Thêm một yếu tố nữa ảnh hưởng tới việc bóng đá miền Bắc phát triển hơn bóng đá miền Nam tại nước Anh là khi bóng đá bắt đầu được phát trên truyền hình một cách thường xuyên vào những năm 1960 và 1970, các đội bóng từ miền Bắc như MU, Liverpool và Nottingham lại đang bước vào giai đoạn rực rỡ. Họ liên tục giành được các cúp châu Âu. Và trong 2 thập kỷ đó, Arsenal là đội duy nhất ngoài miền Bắc vô địch giải VĐQG. Từ nền tảng này, các đội miền Bắc cũng được nhận diện nhiều hơn trên truyền hình. Điều này dẫn đến sự nổi tiếng hơn và lượng người theo dõi lớn hơn, có nghĩa là số lượng người xem trận đấu, bản quyền truyền hình cũng nhiều hơn.
