Tiền vệ đội trưởng Ilkay Gundogan nâng Cup vô địch Ngoại hạng Anh 2022-2023 trên sân Etihad, thành phố Manchester hôm 21/5. Ảnh: Reuters
Không thể phủ nhận Arsenal đã "tự bắn vào chân" trong cuộc đua vô địch Ngoại hạng Anh 2022-2023, khi hòa hoặc thua ở sáu trong tám trận gần đây. Số trận đó bằng đúng những gì họ trải qua suốt 29 trận đầu tiên. Tuy nhiên, theo thủ môn Aaron Ramsdale, đội bóng của anh vuột chức vô địch vì cú nước rút thần tốc của Man City.
Cho đến vòng 24, Man City không lúc nào thắng quá ba trận liên tiếp ở Ngoại hạng Anh. Nhưng kể từ đó, thầy trò Pep Guardiola tạo mạch thắng 12 trận, kiếm 36 điểm tuyệt đối, để bứt lên dẫn đầu và vô địch.
Trong cùng giai đoạn, Arsenal chỉ giành 21 điểm, ít hơn Man City đến 15 điểm. Nhưng kết quả của thầy trò Mikel Arteta không hẳn là thảm họa, bởi Napoli cũng chỉ đạt số điểm tương tự Arsenal cùng kỳ. Vấn đề là tại Serie A, không đội nào rút ngắn được khoảng cách với Napoli. Bayern, PSG hay Barca cũng không giành quá 27 điểm trong thời gian này. Điều đó cho thấy tốc độ nước rút của Man City ở một đẳng cấp khác trong giai đoạn cuối mùa.
Trong hơn ba tháng đầu năm 2023, Arsenal vẫn thường hơn Man City tới tám điểm. Tuy nhiên, trong lúc CLB thành Manchester toàn thắng, Arsenal hòa ba trận liên tiếp trước Liverpool, West Ham và Southampton. Man City tận dụng những cú sẩy chân của đối thủ, để chiếm quyền tự quyết, và không mắc sai lầm nào.
Có nhiều yếu tố tác động đến thành công của Man City. Đầu tiên là màn trình diễn vượt kỳ vọng của những cầu thủ như Nathan Ake, Manuel Akanji, Rico Lewis hay Jack Grealish. Man City từng có lúc gặp khó khăn khi hậu vệ Joao Cancelo "nổi loạn" và đòi ra đi, nhưng hậu vệ trẻ Lewis rồi đến Ake đóng thế tốt ở vị trí này. Akanji cũng chiếm luôn suất đá chính của trung vệ Aymeric Laporte đang sa sút.
Grealish cũng là điểm sáng của Man City mùa này, được Whoscored chấm trung bình 7,33 điểm mỗi trận, chỉ sau Kevin de Bruyne và Erling Haaland. Anh cũng giữ chắc suất đá chính, khi Phil Foden vật lộn với chấn thương và phong độ sau những vòng đầu. Với năm bàn và bảy kiến tạo, Grealish tăng gấp đôi thông số góp công vào bàn thắng so với mùa trước.
Tiền vệ Jack Grealish (trái) trong trận Man City thắng Real 4-0 ở lượt về bán kết Champions League ngày 17/5/2023 cũng trên sân Etihad. Ảnh: Reuters
Trong giai đoạn cuối mùa, nhiều cầu thủ Man City cũng chơi tốt hơn so với trước đó. Chẳng hạn hậu vệ Kyle Walker đòi lại suất đá chính sau khi dự bị ở phần lớn giai đoạn một. Tiền vệ Ilkay Gundogan ghi dấu giày vào tám bàn trong 12 trận gần nhất, gấp đôi thông số của anh trong 18 trận trước đó.
Tất nhiên không thể phủ nhận phong độ ổn định của những ngôi sao như Haaland, De Bruyne, Bernardo Silva hay Rodri. Haaland đã phá kỷ lục ghi bàn Ngoại hạng Anh, với 36 bàn trong 34 trận. De Bruyne đang là chân chuyền hay nhất giải với 16 đường kiến tạo. Silva đảm nhiệm nhiều vị trí qua từng trận, hay từng thời điểm trận đấu. Còn Rodri không chỉ chơi nhiều phút nhất cho Man City chỉ sau thủ môn Ederson, còn đứng nhóm đầu giải về số đường chuyền, kéo bóng.
Thống kê của Rodri mùa 2022-2023, với bản đồ nhiệt (trái), số đường chuyền theo khu vực siân (giữa) và các hành động phòng ngự (phải).
Rodri chơi nổi bật hơn ở mùa này, dù vị trí tiền vệ phòng ngự của anh vốn không được chú ý nhiều. HLV Guardiola từng nói "nếu thiếu Rodri, Man City sẽ không thể làm được như hiện tại". "Rodri rất quan trọng với chúng tôi", ông nói thêm. "Cậu ấy giống như cỗ máy, giúp đội áp chế mọi đối thủ".
Yếu tố quan trọng nhất với Man City vẫn là tài dụng binh của Guardiola. Điểm dễ thấy là cách ông dùng các trung vệ mùa này, chẳng hạn việc đôn John Stones lên chơi như một tiền vệ con thoi mỗi khi đội nhà giữ bóng. Có thêm người ở tuyến giữa, Man City tăng thêm thời lượng giữ bóng, trung bình tới hơn 65% mỗi trận, thông số cao nhất châu Âu mùa này.
Akanji hay Ake sở trường là trung vệ, nhưng cũng có lúc chơi ở nhiều vị trí khác nhau ở hàng thủ. Akanji đã chơi cả năm vị trí phòng ngự, còn Ake thường xuyên được đẩy sang hậu vệ trái.
Số phút thi đấu của Akanji cho từng vị trí mùa này. Ảnh: Sky Sports
Guardiola cũng điều chỉnh về hệ thống thi đấu cho phù hợp với nhân sự ông có trong tay. Chẳng hạn trong giai đoạn một, Man City chủ yếu chơi với sơ đồ 4-3-3 hoặc 4-2-3-1. Nhưng khi không còn Cancelo, họ chuyển về chơi 3-2-4-1, bằng cách đẩy Stones lên tuyến giữa. Trong giai đoạn hai, Man City chơi mà không cần một hậu vệ trái đích thực, vì Ake sẽ đảm nhiệm vị trí này.
Sơ đồ chiến thuật cũng chỉ là tương đối, quan trọng là cự ly đội hình của Man City luôn được giữ hợp lý. Chẳng hạn khi Stones đẩy lên cao, ba hậu vệ còn lại bó vào gần nhau hơn để chống nguy cơ bị phản công. Khi mất bóng, Stones cũng nhanh chóng giật về giúp Man City đủ bốn hậu vệ phòng ngự. "Hệ thống chiến thuật của Man City đã thay đổi, khác nhiều so với lúc trước", Guardiola nói hồi tháng 4/2023. "Stones phải thích nghi với điều chỉnh này, nhưng cậu ấy dần làm tốt hơn và xứng đáng được khen".
Những điều chỉnh của Guardiola giúp Man City áp đặt thế trận tốt hơn lên đối thủ. Họ dẫn đầu ở hầu hết thông số chuyền bóng, bỏ xa các đối thủ phía sau tại giải. Chẳng hạn Man City có xấp xỉ 800 lần chuyền 10 đường bóng liên tiếp trở lên, so với đội đứng sau Liverpool chỉ 600 lần. Số pha tấn công của Man City xuất phát từ việc triển khai bóng từ dưới lên cũng đạt 210 lần, cao hơn gấp 1,5 lần so với đội đứng sau Arsenal.
Đỉnh cao của Man City mùa này có lẽ là trận thắng đương kim vô địch Champions League Real Madrid 4-0 ở bán kết lượt về hôm 17/5. Còn tại Ngoại hạng Anh, sau khi đã chắc chắn vô địch, đội hình hai của Man City cũng đủ để thắng trong thế áp đảo Chelsea ở vòng 37 hôm qua.
Từ trái sang: CEO Ferran Soriano, Chủ tịch Khaldoon Al Mubarak, Guardiola và Giám đốc bóng đá Txiki Begiristain, trong lễ đăng quang của Man City hôm 21/5. Ảnh: Reuters
Với năm danh hiệu Ngoại hạng Anh trong sáu mùa gần nhất, Man City đang thống trị giải đấu và chưa có dấu hiệu hụt hơi. Đội một, U23 và U18 của họ cũng đều vô địch Anh ba mùa gần nhất, cho thấy CLB đang được đầu tư từ gốc. Tập đoàn City Football Group, sau 10 năm hoạt động, đã sở hữu tới 12 CLB trên khắp thế giới, trong đó dĩ nhiên Man City được quan tâm hơn cả.
Thầy trò Guardiola vẫn còn hai trận chung kết phía trước để hoàn tất cú ăn ba, gặp Man Utd tại Cup FA ngày 3/6, rồi Inter ở Champions League ngày 10/6. Nếu thắng cả hai trận đó, Man City sẽ thành đội bóng Anh thứ hai sau Man Utd đoạt cú ăn ba danh hiệu lớn trong cùng một mùa giải, và có thể là CLB hay bậc nhất lịch sử bóng đá Anh.
