Vì sao Carlos Sainz tiến bộ vượt bậc tại Ferrari?

Trước mùa này, vị thế chủ lực của Ferrari thuộc về Charles Leclerc. Tay đua người Monaco được đông đảo giới chuyên môn xem là xuất sắc hơn so với Sainz, được chứng minh qua điểm số trong quá khứ mà anh đạt được. Nhưng vị thế đó dần thuộc về Sainz mùa này và được khẳng định sau khi tay đua người Tây Ban Nha về nhất trên đường phố Singapore ngày 17/9.

Sau kỳ nghỉ hè hồi tháng 8, suốt ba chặng đua liên tiếp từ Zandvoort (Hà Lan) sang Monza (Italy) đến Singapore, Sainz có thành tích đặc biệt tốt. Anh giành được cả thảy 50 điểm, chỉ kém nhà ĐKVĐ Max Verstappen trong giai đoạn này, và luôn xếp trước Leclerc trong vòng phân hạng lẫn cuộc đua chính thức. Hiện Sainz nhiều hơn đồng đội tới 19 điểm trên bảng xếp hạng sau khi mang về ngôi nhất chặng đầu tiên trong mùa F1 2023 cho Ferrari.

Điểm tựa cho sự thăng tiến gần đây của Sainz chính là phong độ ấn tượng ở các vòng phân hạng. Ở 12 chặng trước kỳ nghỉ hè, anh bốn lần đạt thành tích phân hạng tốt hơn Leclerc và cả 4 lần đó đều là do tay đua Monaco mắc lỗi hoặc có sự cố khách quan. Xét tổng thể trước kỳ nghỉ hè, Leclerc luôn có phong độ tốt hơn ở các vòng phân hạng, nên có điểm số tốt hơn đồng đội

Nhưng thành tích phân hạng thay đổi từ sau kỳ nghỉ hè và quyết định thành công của Sainz. Tại Grand Prix Hà Lan, trong khi Leclerc vật lộn với sự kém cân bằng và khó lái của chiếc SF23, Sainz vẫn vượt qua được khó khăn để giành vị trí xuất phát thứ sáu và nhanh hơn đồng đội tới 0,9 giây. Thành tích phân hạng vượt xa dự tính tại Zandvoort giúp Ferrari giành được vị trí thứ 5 quý giá ở cuộc đua chính thức tại nơi được coi là không phù hợp với chiếc xe của đội đua Italy.

Ở Grand Prix Italy rồi Singapore, Sainz đều chỉ nhanh hơn Leclerc một chút ở vòng phân hạng, nhưng khác biệt này vừa đủ để quyết định kết quả khi vào đua chính thức. Lợi thế xuất phát trước giúp cho Sainz giữ được vị trí trên đường đua, và dù Leclerc có tốc độ mạnh hơn tại Monza thể hiện qua những pha tấn công muộn của tay đua Monaco, chiếc SF23 của Sainz vẫn kiểm soát cuộc chơi.

Phong độ ấn tượng của Sainz còn đến từ đặc điểm xe và một phần từ phong cách lái đã được anh điều chỉnh. Ferrari nhiều lần phải vật lộn với một chiếc xe khó lái và khó đoán suốt mùa, nhất là tại các đường đua quanh co và đòi hỏi nhiều downforce (lực nén xuống). Nhưng Sainz hài lòng với chiếc SF23 hơn so với phiên bản xe năm ngoái vốn giúp Leclerc vượt trội hoàn toàn đồng đội. Anh luôn thấy thoải mái khi điều khiển chiếc SF23 từ đầu mùa 2023.

"Tôi thấy hòa hợp hơn với chiếc xe từ đầu mùa, và gần đây không có gì thay đổi cả. Năm ngoái, điều đó đã không xảy ra và tôi đã phải thay đổi tất cả trong cách lái cũng như tự thích nghi và góp ý để thiết lập chiếc xe theo phong cách của mình", Sainz nói sau buổi đua thử tại Singapore.

Điều đó nhất quán với những gì Sainz đã thổ lộ từ đầu mùa. Trong các kỳ thử nghiệm trước mùa giải, tay đua người Tây Ban Nha nhiều lần nói rằng anh đang thực hành một cách tiếp cận rất khác về phong cách lái để phát huy tối đa sức mạnh từ chiếc xe của Ferrari.

Ngay cả trong những chặng đua đầu mùa khi mọi thứ không ổn như ở Australia, nơi Sainz đâm vào chiếc Aston Martin của Fernando Alonso, anh vẫn hài lòng với khả năng lái của bản thân. Sainz chia sẻ những khó khăn của Leclerc về việc khó nắm bắt chiếc xe Ferrari, nhưng nhìn chung tay đua người Tây Ban Nha đã giải quyết và hòa hợp với chiếc SF23 tốt hơn người đồng đội. Sự hòa hợp đó đã dần được chuyển hóa thành màn trình diễn ấn tượng sau kỳ nghỉ hè, dẫn đến kết quả hai lần giành pole liên tiếp của Sainz.

"Tôi rất hài lòng với chiếc xe và phong độ của bản thân, có lẽ là màn trình diễn cá nhất tốt nhất từ khi tôi khoác áo Ferrari. Sau cùng, tôi đã có thể phát huy hết khả năng của bản thân. Tôi cũng rất hạnh phúc khi đang phối hợp cùng với các kỹ sư để dần khai thác hiệu quả tiềm năng của chiếc SF23", tay đua Tây Ban Nha nói sau vòng phân hạng Grand Prix Singapore.

Theo Sainz, việc trao đổi với các kỹ sư nhiều hơn từ kỳ nghỉ hè tháng 8 giúp anh có cơ hội giải quyết các vướng mắc. "Đó là thời gian để nghỉ ngơi nhưng cũng là cơ hội để phân tích, tổng hợp các yếu tố giúp ích cho phần còn lại của mùa giải. Trong kỳ nghỉ hè, tôi có thêm thời gian để thư giãn, gặp các kỹ sư để bàn xem việc nào đã làm tốt và chưa tốt... Nhờ đó, các cuộc đua gần đây nhất của tôi có bước tiến bộ. Bây giờ, mục tiêu của tôi là duy trì chuỗi thành tích tốt này đến hết mùa, và hy vọng sang năm sau, tôi sẽ được lái một chiếc xe cạnh tranh hơn", tay đua này cho biết thêm.

Sự chuẩn bị kỹ lưỡng đó được cụ thể hóa thành khởi đầu ấn tượng cho Sainz tại các chặng đua ở Monza và Singapore, cho phép tay đua người Tây Ban Nha thực hiện tốt ngay cả trong các buổi đua thử. Ngược lại, Leclerc có lúc sớm lạc lối như đã xảy ra ở Zandvoort và Monza.

Lãnh đội Ferrari, Fred Vasseur cũng nhận ra điều này. Nhiều lần, ông đã nói về những bước tiến bộ mà Sainz đã thực hiện trong quá trình chuẩn bị cho các cuộc đua. Vasseur nói sau Grand Prix Singapore: "Cậu ấy tiến bộ suốt thời gian dài, nhất là trong khâu chuẩn bị cho chặng đua cuối tuần. Khác biệt lớn nhất là Carlos đã sẵn sàng ngay từ vòng đua thử đầu tiên. Ở Zandvoort cũng vậy. Dù không tham gia buổi đua thử đầu, để tay đua dự bị Robert Shwartzman đua, tới buổi đua thử thứ hai, Sainz đã sớm có phong độ tốt".

"Đó là cách tốt nhất để chuẩn bị tốt cho việc quản lý lốp. Nếu bắt đầu chặng đua không tốt, bạn sau đó phải cố gắng hơn 100% khả năng để bắt kịp đối thủ. Ngoài ra, đối với đội đua, về mặt chuẩn bị, hòa nhập tốt với đường đua là cách tiếp cận tốt nhất mà Ferrari hiện có thể làm", lãnh đội Ferrari nói thêm.

Khát khao chinh phục cũng là một yếu tố giúp Sainz đột phá sau kỳ nghỉ hè. Tay đua Tây Ban Nha sớm có cảm giác tốt với chiếc xe trong nửa đầu mùa giải, nhưng không nhận được những kết quả tốt tương xứng ở các chặng đua. Sự chăm chỉ, cầu tiến và kỹ lưỡng khi chuẩn bị từ kỳ nghỉ hè đã cho trái ngọt khi anh hòa hợp hơn, làm chủ tốt hơn với cả chiếc xe lẫn đường đua. Nhờ đó, Sainz có lợi thế kiểm soát cuộc đua ở Singapore, chiến đấu sòng phẳng với Red Bull tại Monza và tạo đột biến thành tích tại Zandvoort với chiếc SF23.

Anh nói: "Trước kỳ nghỉ hè, mọi thứ đã có vẻ ổn rồi. Nhưng vào kỳ nghỉ, tôi cùng các kỹ sư họp, và nhận thấy một số chi tiết đội đã làm rất tốt, nhưng chúng tôi chưa bao giờ kết hợp chúng lại với nhau. Và vì vậy, chúng tôi cố gắng cải thiện việc này, để rồi dần đạt được những màn trình diễn ổn định trong phần còn lại của mùa giải, vì rõ ràng chiếc SF23 rất có khả năng".

Sainz mô tả chặng đua tại Zandvoort là tuyệt vời, Monza là gần như hoàn hảo, còn Singapore là hoàn hảo. "Tôi rất vui và tự hào khi thành quả từ khâu chuẩn bị, phân tích là tốc độ tôi đạt được tại Singapore. Thay đổi đã mang lại kết quả. Tôi rất mừng cho cả các kỹ sư, thợ máy cũng như toàn thể đội đua", anh nói.

Nhưng bên cạnh nỗ lực của Sainz, Leclerc dường như cũng gặp vấn đề và trở nên tụt hậu so với đồng đội. SF23 là bị xem chiếc xe khó hiểu trong suốt mùa giải, dễ mất ổn định. Ferrari ưu tiên giải quyết vấn đề này sau kỳ nghỉ hè, nhưng SF23 vẫn có xu hướng văng đầu (understeer) khi lái do mất ổn định ở thân trên xe. Nhưng đặc tình này không phù hợp với điểm mạnh của Leclerc - vốn thích lái những chiếc xe có xu hướng văng đuôi (oversteer), nhưng lại phù hợp với phong cách của Sainz.

Trong suốt sự nghiệp của Sainz, tay đua người Tây Ban Nha có khả năng xử lý tình trạng mất ổn định ở phía sau kém hơn các đồng đội. Nhưng anh lại khắc phục và xử lý tốt những chiếc xe có đặc điểm giống chiếc SF23 hiện tại, như khi làm đồng đội với Max Verstappen hồi còn thi đấu tại Toro Rosso.

Sau Grand Prix Singapore, Leclerc cũng thừa nhận việc Sainz đạt kết quả tốt trên chiếc SF23 đang buộc anh phải suy nghĩ thêm để điều chỉnh kỹ thuật lái của bản thân cho hợp với chiếc xe. Tay đua Monaco nói: "Carlos đã làm rất tốt công việc ở Monza và Singapore. Thật tuyệt chứng kiến anh ấy đạt phong độ tốt vì nó thúc đẩy tôi hiểu thêm một chút về phong cách lái của mình và cố gắng điều chỉnh phong cách lái của mình cho hợp với SF23. Tôi không hoàn toàn thoải mái với chiếc xe hiện tại. Xe văng đầu quá nhiều so với cách lái cá nhân, khiến tối gặp khó khăn khi thi đấu. Vì tính khó đoán của chiếc xe, nên tôi không thể có được mức văng đuôi như mong muốn".

Tuy nhiên, Leclerc cũng thừa nhận việc đồng đội thích nghi tốt hơn là yếu tố tích cực, tăng khả năng cạnh tranh của SF23. "Việc của tôi là cố gắng bắt kịp anh ấy", tay đua này nói thêm.

Một lý do khác khiến thành tích của Sainz tốt hơn người đồng đội là khả năng chủ động về mặt chiến thuật thay vì lệ thuộc hoàn toàn vào các chỉ đạo viên như Leclerc đã nhiều lần bị rơi vào tình huống bất lợi do nghe theo chỉ đạo của đội nhà.

Diễn biến tại Singapore là ví dụ. Sở hữu chiếc xe có mức hao mòn lốp lớn và lại có tốc độ đường dài không cao, bấu víu duy nhất cho Sainz là sự chật hẹp của đường đua trên phố. Tay đua người Tây Ban Nha không hề lo sợ, chủ động ép giảm tốc độ đoàn đua để thu gọn khoảng cách giữa các xe phía sau, ngăn kịch bản bộ đôi Mercedes về pit sớm và nhảy cóc lên vị trí dẫn đầu.

Và ở những vòng đua cân não ở cuối cuộc đua, với lốp đã mòn trong khi chiếc Mercedes đang phóng như bay từ lợi thế của bộ lốp mới, Sainz đã chủ động yêu cầu đội nhà thông báo thường xuyên khoảng cách giữa chiếc SF23 và chiếc xe chạy thứ hai của Lando Norris. Mục đích của Sainz là giữ khoảng cách giữa hai xe này ở mức dưới 1 giây hòng giúp đồng đội cũ được dùng DRS để ngăn George Russel vượt qua. Ngay lúc đó, Ferrari không nhận ra được ý đồ của Sainz. Chủ tịch Frederic Vasseur thừa nhận: "Đó là ý tưởng của chính Carlos".