Raya từng chịu nhiều chỉ trích vì đứng sai vị trí và không thể cản quả tạt mạnh của Mykahilo Mudryk trong trận Chelsea, mắc hai sai lầm trong trận thắng nhọc 4-3 trên sân Luton Town, và cũng mắc một phần lỗi ở thất bại 0-1 trên sân Porto tại lượt đi vòng 1/8 Champions League.
Anh còn có thông số cứu thua tệ bậc nhất tại Ngoại hạng Anh. Mùa này, tỷ lệ cứu thua của Raya là 64% - chỉ cao hơn Jason Steele của Brighton trong các thủ môn đã ra sân ít nhất 50% số phút thi đấu của CLB chủ quản. Tỷ lệ cản phá bàn thua của thủ thành Tây Ban Nha là -2,9, tức anh để thủng lưới nhiều hơn gần ba bàn so với kỳ vọng. Trong số thủ môn bắt chính tại Ngoại hạng Anh, chỉ Matt Turner (Nottingham Forest), Mark Flekken (Brentford) và Sam Johnstone (Crystal Palace) có thành tích tệ hơn.
Nhưng theo Sky Sports, Raya vẫn đang góp công lớn vào những kết quả tích cực của Arsenal, giúp đội nhà đua tranh quyết liệt trong nhóm đầu mùa này. Hãng tin Anh phân tích: "Bối cảnh là chìa khóa khi phân tích những thông số như vậy. Câu hỏi đặt ra là Arsenal có thực sự cần một thủ môn có khả năng cứu thua tốt?". Arsenal cần sự chắc chắn của Raya, đặc biệt là trong các trận cầu lớn khi mùa giải bước vào giai đoạn nước rút. Nhưng thủ môn Arsenal thường không phải sử dụng đôi tay để cứu thua nhiều trong mỗi trận.
Thủ môn Arsenal David Raya chặn pha tấn công của tiền đạo Miguel Almiron trong trận thắng Newcastle 4-1 tại vòng 26 Ngoại hạng Anh ngày 24/2. Ảnh: Reuters
Arsenal để đối phương dứt điểm 223 lần tại Ngoại hạng Anh mùa này. Man City là CLB duy nhất nhận ít hơn con số này. Tuy nhiên, "Pháo thủ" lại là CLB nhận bàn thua ít nhất (23), giữ sạch lưới nhiều trận nhất (10) và thủng lưới ít nhất từ những tình huống bóng sống (17). Tính trung bình mỗi trận, đoàn quân dưới trướng Mikel Arteta cũng có thông số bàn thua kỳ vọng (xGA) thấp nhất giải (0,71), số cú sút phải nhận thấp nhất (2,5) và số lần để đối phương chạm bóng trong vòng cấm thấp nhất (15,4).
Raya không sở hữu thông số cứu thua ấn tượng, nhưng vẫn làm chủ trong vòng cấm. Thủ môn 28 tuổi có tỷ lệ bắt dính những quả tạt của đối phương lên tới 93,1%, toàn thắng các pha tranh chấp trên sân (ground duel) và đạt tỷ lệ ném bóng chính xác tuyệt đối. Raya còn đang dẫn đầu cuộc đua giành Găng Tay Vàng với chín trận giữ sạch lưới. Tính hiệu quả chung trong lối chơi phòng ngự của Arsenal là một yếu tố, nhưng thủ thành Tây Ban Nha cũng góp phần vào điều đó.
Các số liệu thống kê cho thấy Raya chơi cao hơn thủ thành số một của Arsenal trước đây Aaron Ramsdale một chút. Đó là chi tiết nhỏ nhưng tạo nên sự khác biệt lớn với cách vận hành của "Pháo thủ". Với Raya, hệ thống của Arteta có thể dâng cao hơn, đẩy các hậu vệ về phía giữa sân, di chuyển những cầu thủ như Declan Rice đến rìa vòng cấm đối phương để pressing tầm cao và tạo sự áp đảo toàn diện hơn.
Chính HLV Tây Ban Nha cũng nhận ra điều đó. "Điều tôi thích ở Raya là những gì cậu ấy làm trong khung thành", Arteta nói tháng trước. "Những điều mà Raya giúp Arsenal ngăn chặn, bạn thậm chí không nhìn thấy được vì chúng không xảy ra, bởi Raya đã phán đoán trước được chúng".
Đó là bởi Raya có khả năng băng ra ngoài vòng cấm hoàn hảo, khi xử lý chính xác cả 13 lần dâng cao phá bóng được treo ra phía sau hàng hậu vệ. Chỉ James Trafford của Burnley là thủ môn khác có thành tích tuyệt đối trong những tình huống như vậy tại Ngoại hạng Anh mùa này.
Bản đồ nhiệt cho thấy Raya mùa này hoạt động cao hơn Ramsdale mùa trước. Ảnh: Sky Sports
Dâng cao như Raya lại là điều mà Ramsdale luôn dè dặt. Hồi đầu mùa, thủ thành người Anh đã nói về việc "đạt được thỏa hiệp" với Arteta về việc thủ môn sẽ dâng cao đến mức nào. Nhưng Arteta muốn sự hoàn hảo, nếu không thể tìm được cầu thủ phù hợp với hệ thống, ông sẽ tìm nơi khác, như cách đưa Raya về đội bóng mùa này, bất chấp tranh cãi.
Đây không phải điều chỉnh nhỏ duy nhất mà Raya mang tới khung gỗ của Arsenal. Tư duy nhanh nhạy của thủ thành 28 tuổi cũng giúp ích rất nhiều cho "Pháo thủ" ở nửa sân đối diện. Pha phản công thành bàn ở trận gặp Fulham vào đêm giao thừa xuất phát từ pha ném bóng nhanh của Raya. Tương tự là pha lập công của Leandro Trossard trong trận thắng Crystal Palace 5-0.
Khả năng phân phối bóng của Raya là vũ khí nguy hiểm. Chỉ Alisson Becker và Jordan Pickford là hai thủ môn có nhiều pha tiền kiến tạo - đường chuyền dẫn đến pha kiến tạo một cú sút - hơn Raya tại Ngoại hạng Anh mùa này. Nhưng đây chỉ là một phần của một bức tranh lớn hơn. "Có những cơ hội trong trận khi bạn đá nhanh và cánh cửa rộng mở, bạn có thể tối đa hóa những tình huống đó như mọi đội vẫn làm", Arteta nói về khả năng ném bóng nhanh của Raya.
"Những điều chỉnh nhỏ đang được tối đa hóa có thể giúp Arsenal tránh những sai lầm như giai đoạn nước rút đua vô địch mùa trước", Sky Sports bình luận. "Ngoài Raya bắt chính, những điều chỉnh khác còn có đưa Ben White vào trung lộ khi kiểm soát bóng, tranh thủ lợi thế chiều cao của Kai Havertz và Rice ở giữa sân. Đó là lý do Arsenal thi đấu mạnh mẽ cả trên sân nhà và sân khách trong giai đoạn quan trọng này của mùa giải".
David Raya (số 22) và Aaron Ramsdale khởi động trước trận Arsenal - Fulham ở Ngoại hạng Anh trên sân Emirates ngày 26/8/2023. Ảnh: Reuters
Raya được Arsenal mượn từ Brentford hè 2023, kèm tùy chọn mua đứt vào năm sau với giá 35 triệu USD. Cuối tuần này, do anh không thể ra sân gặp CLB chủ quản, cơ hội bắt chính trận đấu trên sân Emirates sẽ được trao cho Ramsdale. Đây là lần bắt chính đầu tiên của Ramsdale tại Ngoại hạng Anh kể từ trận gặp chính Brentford hồi tháng 11/2023 và cũng có thể là lần cuối anh khoác áo Arsenal, nếu quyết định tìm bến đỗ mới vào hè 2024 để được ra sân nhiều hơn.
