Trước khi nổi tiếng khắp thế giới nhờ cùng Saudi Arabia quật ngã Argentina ngày 22/11, Renard không được biết đến nhiều, dù từng gặt hái không ít thành tựu trong sự nghiệp. Nhà cầm quân người Pháp khởi nghiệp HLV năm 1999, từng thất bại trong lần sang Việt Nam dẫn dắt CLB Nam Định ở V-League 2004, nhưng thăng tiến ngoạn mục sau đó. Ông là HLV đầu tiên trong lịch sử vô địch châu Phi với hai đội khách nhau - Zambia 2012 rồi Bờ Biển Ngà 2015.
Renard diện bộ trang phục mà ông cho là mang lại may mắn khi cùng Saudi Arabia thắng Argentina 2-1 ngày 22/11. Ảnh: AP
Hình ảnh quen thuộc của ông Renard bên đường biên nhiều năm qua là một người đàn ông đã ngoài 50 nhưng vẫn tráng kiện trong chiếc quần âu và sơ-mi trắng. Phong thái lịch lãm này thực chất là một sự ... mê tín của Renard. Khi đá giải vô địch châu Phi (AFCON) 2010, tuyển Zambia của Renard gặp Cameroon và thua 3-2. Trong trận thua ấy, ông mặc một chiếc áo xanh nhạt, và khi Renard đổi sang áo trắng trận kế tiếp, Zambia thắng và lên ngôi nhất bảng, vượt qua chính Cameroon. "Từ khi mặc áo trắng, đương nhiên tôi có thua trận. Nhưng tôi cũng thắng rất nhiều và thích phong cách này. Tất nhiên, để mặc được như vậy, thời tiết cũng phải đẹp nữa. Ví dụ, ở Anh, mặc áo sơ-mi vào tháng 12 là không tưởng. Hoặc có khi vì thế mà tôi không thành công ở Anh chăng?", Renard kể.
Câu trả lời hài hước của Renard nhắc về thời ông còn làm HLV tại Anh, nhưng không phải ở Ngoại hạng Anh. Đội bóng ông dẫn dắt khi đó là Cambridge United thuộc hạng Năm trong hệ thống thi đấu của Anh. Đây là trải nghiệm không thành công, Renard bị sa thải chỉ sau một thời gian. Nhưng ông vẫn để lại ký ức sâu đậm với các cầu thủ về sự chuyên nghiệp và nhất là giáo án tập luyện nặng nề.
Cựu cầu thủ John Ruddy kể lại trên Guardian: "Một trong những ký ức đáng nhớ nhất về Hervé là ông ấy không chỉ đòi hỏi cống hiến trên sân, mà cả trong phòng tập. Giai đoạn tập huấn trước mùa giải cùng ông ấy vẫn là kỳ tập luyện nặng nhất mà tôi từng trải qua. Hervé từng bắt chúng tôi tập plank trong hai phút liền và khiến tôi rung người như một chú chó. Trong khi đó ông ấy chỉ cười và hô: ‘Cố lên nào John!’. Hervé vẫn thường tập luyện cùng chúng tôi và giữ cơ thể ở trạng thái tuyệt hảo. Có vẻ đến bây giờ, ông ấy vẫn giữ nguyên phong độ ngày nào".
Sau khi rời Cambridge, HLV người Pháp lang bạt sang Đông Nam Á, và trở thành tân thuyền trưởng Nam Định. Nhưng ông cũng không trụ lại được lâu và rời đội bóng chỉ sau ba tháng nắm quyền, ngay trước khi V-League khởi tranh. Theo lời kể của người trong cuộc, Renard để lại ấn tượng về sự thân thiện, chuyên nghiệp nhưng không được lòng nhiều cầu thủ của đội bóng thành Nam.
Renard thời còn làm HLV CLB Cambridge United ở giải hạng Năm Anh. Ảnh: Action Images
Nhìn lại từ đầu sự nghiệp, HLV sinh năm 1968 này không có duyên làm ở cấp CLB. Sau khi bị Cambridge United rồi Nam Định sa thải, ông còn từng huấn luyện AS Cherbourg (giai đoạn 2005-2007), USM Alger (2011), Sochaux (2013-2014) và Lille (2015). Trong số này, Sochaux xuống hạng, còn Lille cũng sớm chia tay Renard khi chỉ kiếm được 13 điểm trong 13 vòng đấu đầu tiên.
Ngược lại, khi làm ở cấp ĐTQG, Renard như có bàn tay vua Midas và biến mọi thứ ông chạm vào thành vàng. Ông bắt đầu làm trợ lý cho Claude Le Roy tại tuyển Ghana, trước khi đích thân dẫn dắt tuyển Zambia lần đầu lọt vào tứ kết AFCON 2010 sau 14 năm chờ đợi. Hai năm sau, chú ngựa ô Zambia lần lượt đánh bại Senegal, Ghana trước khi khuất phục Bờ Biển Ngà của Didier Drogba để tạo nên bất ngờ bậc nhất lịch sử AFCON.
Sau khi trở thành nhà vô địch AFCON, Zambia của Renard không thể vượt qua vòng bảng tại giải đấu kế tiếp. HLV người Pháp nhận hết lỗi về bản thân và từ chức. Sau khi thất bại ở cấp CLB với Sochaux, Renard trở lại châu Phi để dẫn dắt chính bại tướng trận chung kết 2012 - Bờ Biển Ngà. Lần này, ông tiếp tục làm nên lịch sử khi đưa Bờ Biển Ngà đăng quang, sau khi hạ Ghana ở chung kết. Đó là một chiến thắng nghẹt thở khi trận đấu bước vào loạt luân lưu cân não, và Bờ Biển Ngà thậm chí còn đá hỏng cả hai lượt đầu. Với thắng lợi chung cuộc 9-8 trong loạt luân lưu, Bờ Biển Ngà vô địch châu Phi còn Renard đi vào lịch sử với tư cách HLV đầu tiên vô địch cùng hai đội tuyển khác nhau.
Với bóng đá châu Phi, Renard được xem như một huyền thoại sống. Bên cạnh việc làm trợ lý tuyển Ghana, làm HLV Angola một giai đoạn ngắn ngủi, hai lần dẫn dắt Zambia, một lần cầm quân tuyển Bờ Biển Nga, Renard còn góp công lớn đưa tuyển Morocco vào vòng chung kết World Cup 2018. Đây là lần đầu tiên Morocco trở lại World Cup kể từ năm 1998, và họ đã có màn trình diễn không tệ trong bảng đấu góp mặt hai đại gia Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha.
Sau khi rời Morocco năm 2019 vì trận thua sốc trước Benin, Renard tạm biệt châu Phi để chuyển sang dẫn dắt tuyển Saudi Arabia. Dưới trướng Renard, Saudi Arabia gây ấn tượng mạnh với lối chơi pressing khoa học, và thậm chí bước vào World Cup 2022 với tư cách đội đầu bảng B vòng loại cuối cùng, xếp trên cả những ông lớn Nhật Bản và Australia.
Renard trao đổi với các cầu thủ trong trận giao hữu giữa Saudi Arabia với Mỹ trên sân Murcia, Tây Ban Nha ngày 27/9/2022. Ảnh: AP
Trước trận ra quân bảng C tại Qatar 2022, Saudi Arabia được dự báo không có cửa kiếm điểm khi gặp Argentina. Diễn biến hiệp một càng củng cố thêm niềm tin này, vì Argentina liên tục dồn ép sau bàn thắng sớm và có ba lần khác đưa bóng vào lưới nhưng không được công nhận. Nhưng gió đảo chiều hoàn toàn trong hiệp hai khi Saudi Arabia lột xác, ghi liền hai bàn đẹp mắt và chơi lăn xả để bảo toàn tỷ số 2-1 đến hết giờ.
Dấu ấn của Renard nằm ở cách tuyển Saudi Arabia không ngừng gây áp lực mỗi khi các cầu thủ Argentina có bóng và khiến đội bóng Nam Mỹ chỉ cố gắng tìm kiếm cơ hội từ các nỗ lực cá nhân của Di Maria và Lionel Messi, cũng như các quả phạt. Để có nền tảng thể lực tốt đủ để hoạt động với tần suất cao xuyên suốt cả trận, Renard đã tạo nên một cuộc cách mạng về cơ sở vật chấp tập luyện và chế độ dinh dưỡng cho các học trò ngay khi mới lên nắm đội.
Renard cũng cho thấy nghệ thuật tâm lý cầu thủ trong trận thắng này, khi to tiếng mắng mỏ các học trò lúc họ về phòng thay đồ nghỉ giải lao giữa hai hiệp. "Các cậu đến đây để chụp ảnh với Messi à? Sao không lôi điện thoại ra mà chụp", ông quát học trò trong giờ nghỉ giữa trận, trong đoạn băng được công bố trên mạng xã hội ngày 25/11. "Messi có bóng ở giữa sân và các cậu đứng ngẩn người ra giơ tay. Phải lao vào kèm, gây sức ép với cậu ta".
Màn quát tháo của HLV nhưng làm bừng tỉnh các cầu thủ Saudi Arabia, giúp họ làm nên hiệp hai xuất thần cùng chiến thắng được ví như địa chấn.
Sau trận đấu, Renard khiêm tốn cho rằng thành công tới một phần nhờ đối thủ thiếu động lực: "Khi đá một giải lớn như World Cup, bạn cần tin tưởng vào bản thân. Trong bóng đá, mọi thứ đều có thể xảy ra. Đôi khi đối thủ không ở trạng thái tâm lý tốt nhất. Không phải ai cũng hiểu điều này và nó từng diễn ra với chính chúng tôi khi đương đầu những đội được đánh giá yếu hơn".
Chiến thắng của Saudi trước Argentina không đơn thuần là chiến thắng của David trước Goliath. Đó còn là một chiến thắng với riêng Renard - người trải qua những thất bại cay đắng từ khi bắt đầu sự nghiệp nhưng không bao giờ bỏ cuộc, để sau hai thập niên toả sáng trên vũ đài lớn nhất của bóng đá thế giới.
