Arsenal kết thúc năm 2023 bằng hai thất bại liên tiếp - thua West Ham 0-2 và Fulham 1-2 tại Ngoại hạng Anh - rồi khởi đầu năm 2024 thua Liverpool 0-2 ngay trên sân nhà ở vòng ba Cup FA. Nhưng kỳ nghỉ từ 8-19/1 đến đúng lúc, và Arsenal đã tận dụng thời gian này để đi tập huấn gần hai tuần tại UAE với điều kiện khí hậu ấm áp hơn để tăng cường thể lực và sự gắn kết trong đội.
Declan Rice tập thể lực ở UAE trong thời gian Arsenal sang quốc gia Vùng Vịnh tập huấn. Ảnh: premierleague.com
"Toàn đội cảm thấy được nạp lại năng lượng đầy đủ sau chuyến tập huấn tuyệt vời với sự thay đổi về môi trường và thời tiết", Arteta nói, và cũng xem đây là cơ hội để đánh giá, phân tích màn trình diễn và kết quả trong nửa đầu mùa 2023-2024.
Trở lại từ UAE, Arsenal thăng hoa khi lần lượt đánh bại Crystal Palace 5-0, Nottingham Forest 2-1, Liverpool 3-1 và gần nhất là chiến thắng tưng bừng 6-0 trên sân West Ham. Những kết quả này giúp "Pháo thủ" trở lại cuộc đua vô địch Ngoại hạng Anh với 52 điểm, bằng Man City và kém Liverpool hai điểm.
Hàng công khởi sắc
Được làm mới và nạp lại năng lượng, Arsenal đột nhiên chơi với sự tự tin cao độ ở một phần ba cuối sân và kết quả là hiệu suất tấn công của họ đã được cải thiện đáng kể - được thể hiện rõ ràng khi so sánh 20 trận đầu tại Ngoại hạng Anh với bốn trận gần nhất.
Với 16 bàn sau chuyến tập huấn tại UAE, Arsenal ghi số bàn thắng trung bình mỗi trận tăng hơn gấp đôi - từ 1,9 lên 4 - trong khi thông số bàn thắng kỳ vọng (xG) mỗi trận cũng tăng mạnh từ 1,9 lên 2,9.
Trong 20 trận đầu, Arsenal ghi bàn bằng chính thông số xG, nhưng đã "ghi bàn vượt kỳ vọng" trong bốn trận gần nhất. "Pháo thủ" không chỉ tạo nhiều cơ hội hơn và còn có tỷ lệ chuyển hóa cơ hội thành bàn thắng cao hơn.
Bukayo Saka ghi bàn nâng tỷ số lên 2-0 trong trận thắng Nottingham Forest 2-1 ở vòng 22 Ngoại hạng Anh trên sân City Ground, Nottingham, Anh ngày 30/1. Ảnh: AP
Trong bốn trận gần nhất, họ thực hiện trung bình 17 đường chuyền quyết định mỗi trận, tăng từ 12,3, trong khi số đường chuyền vào vòng cấm đã tăng từ 13,0 lên 19,3 mỗi trận. Đoàn quân dưới trướng Arteta cũng dứt điểm nhiều hơn (tăng từ 16,3 lên 20 cú mỗi trận) và tạo ra nhiều tình huống dẫn đến cú dứt điểm hơn (tăng từ 29,4 lên 36,8 mỗi trận).
Arsenal cũng tiến bộ ở cả khả năng phòng ngự. Các thông số cơ bản, gồm số lần tắc bóng, đánh chặn và lỗi dẫn đến cú sút, về cơ bản không thay đổi, nhưng thông số bàn thua kỳ vọng (xGA) đã giảm 50%, từ 0,8 xuống 0,4 mỗi trận.
Vũ khí đá phạt
Việc chuyển Declan Rice từ tranh chấp không chiến trong vòng cấm sang thực hiện những tình huống cố định là một trong những thay đổi lớn nhất của Arsenal sau kỳ nghỉ đông. Sau khi chỉ thực hiện ba quả phạt góc trong 20 trận đầu, tiền vệ người Anh đã thực hiện được 12 quả trong bốn trận gần nhất của Arsenal.
Declan Rice đá phạt góc trong trận Arsenal hạ chủ nhà Nottingham Forest 2-1 ở vòng 22 Ngoại hạng Anh trên sân City Ground ngày 22/1. Ảnh: Reuters
Chính từ những tình huống này, Rice kiến tạo giúp Arsenal mở tỷ số lần lượt ở phút 11 trận gặp Crystal Palace và phút 32 trận gặp West Ham. Sớm có bàn dẫn trước, "Pháo thủ" cởi bỏ áp lực, khiến đối thủ không thể lùi sâu tử thủ và khởi sắc trong tấn công. Crystal Palace và West Ham nhanh chóng vỡ trận, từ đó càng có nhiều không gian cho Bukayo Saka và Gabriel Martinelli bùng nổ.
Riêng trận gặp West Ham, Rice hai lần đá phạt để bộ đôi trung vệ William Saliba và Gabriel Magalhaes lập công. Với 16 bàn, "Pháo thủ" là CLB ghi nhiều bàn nhất từ các tình huống cố định, không tính phạt đền, tại Ngoại hạng Anh mùa này.
"Các tình huống cố định là một trong số các nhiệm vụ của Rice", Arteta nói. "Arsenal có nhiều cầu thủ không chiến tốt, và Rice có thể đe dọa từ bên ngoài vòng cấm nhiều hơn là bên trong vòng cấm".
Khác biệt ở Havertz
Arsenal cải thiện rõ rệt về mặt chiến thuật ở bốn trận gần nhất. Chiến thắng trước Crystal Palace gần như hoàn toàn nhờ vào hai bàn cố định trong hiệp một, nhưng ba trận sau đó cho thấy những phẩm chất chiến thuật mà Arteta đã rèn luyện ở Dubai.
Trong các trận thắng Liverpool và West Ham, Kai Havertz lần lượt được xếp đá vai trò "số 9 ảo" và "số 8 lệch trái". Hai vai trò này có nghĩa là cầu thủ người Đức gần như chiếm giữ cùng một vị trí. Sau khởi đầu tương đối khó khăn, Havertz dần hòa nhịp với hệ thống mới và có những pha chạy chỗ tuyệt vời.
Bàn mở tỷ số vào lưới Liverpool là kết quả của việc Havertz di chuyển từ giữa sân, đón đường chuyền một chạm của Martin Odegaard rồi dứt điểm dẫn đến pha lập công của Saka.
Havertz chạy chỗ (mũi tên nét đứt) dẫn đến tình huống mở tỷ số của Saka trong trận thắng Liverpool 3-1 ngày 4/2. Ảnh chụp màn hình
Trước West Ham, Arsenal mở tỷ số từ quả phạt góc xuất phát với đường chuyền sắc bén của Havertz. Tình huống này, vị trí tiền vệ trung tâm đầy bất ngờ của Ben White (khoanh tròn bên dưới) đã khiến các tiền vệ West Ham bối rối, để lại khoảng trống lớn giữa các tuyến, và đã được Havertz khai thác triệt để.
Đường chuyền của Rice cho Havertz (số 29) dẫn đến bàn mở tỷ số trong trận thắng West Ham 6-0 ngày 11/2. Ảnh chụp màn hình
Tinh chỉnh vai trò của Havertz có thể là là một trong những chi tiết mà Arteta thực hiện ở UAE, cũng như vai trò của Oleksandr Zinchenko, người có phong độ sa sút đáng kể trước màn trình diễn xuất sắc ở trận thắng 2-1 trên sân Nottingham Forest. Trên sân City Ground hôm đó, hậu vệ Ukraine chạm bóng 107 lần - nhiều nhất trận, thực hiện bốn đường chuyền (key pass) - thông số cá nhân tốt nhất từ đầu mùa.
Theo Alex Keble, chuỗi bốn trận thắng của Arsenal là hiệu ứng tổng hợp của màn trình diễn thăng hoa của các cá nhân - Zinchenko và Jesus trong trận gặp Nottingham Forest, Saka ghi bốn bàn trong bốn trận, Havertz chiếm vị trí tốt hơn, Rice nhận nhiệm vụ đá phạt góc và cách sắp xếp chiến thuật độc đáo trong trận gặp Liverpool.
Nhưng tất cả những thay đổi nhỏ đó có thể tạo nên sự khác biệt lớn và lâu dài. Chắc chắn hiệu ứng kích thích đã ảnh hưởng tích cực tới Odegaard và Saka, và từ đó động lực, niềm tin với toàn đội cũng tăng mạnh.
Hơn nữa, hàng phòng ngự của Arsenal đã được cải thiện đáng kể so với mùa trước, khi họ chỉ thủng lưới 22 bàn - thông số thấp nhất Ngoại hạng Anh - nhờ ảnh hưởng của Rice ở tuyến giữa.
"Nếu Arsenal tiếp tục tạo khác biệt từ những tình huống cố định, nếu sự tự tin đang gia tăng ở hàng công có thể được duy trì, thì Arsenal sẽ tiếp tục cuộc đua cho đến tháng Năm", Alex Keble bình luận.
